Rohs Nedir?
RoHS, elektronik kartlarda veya malzemelerde bazı maddelerin olmamasını şart koşan bir direktiftir. İngilizce kelime olarak Restriction of Hazardous Substances Directive (belirli zararlı maddelerin faaliyetini kısıtlama) baş harflerinden meydana gelmektedir.
RoHS, 27 Ocak 2003 tarihinde Avrupa Konseyi tarafından kabul gören 2002-95-EC numaralı zararlı maddelerin elektronik mamullerde belirli zararlı elementlerin faaliyetini kıstlayan yönergedir. Cıva, kurşun, bromürlü, kadmiyumlu bileşenler insan sağlığına zararlı maddelerin faaliyetini yasaklar. Direktife ilişkin faaliyet kanunları çıkarmaları talep edilmiştir. RoHS ile de 2006 yılının 1 temmuz tarihinden itibaren ise piyasada yerini alacak elektrikli ve elektronik ekipmanlarda civa, kurşun, heksavalent, kadmiyum, krom, PBB (çok bromlu bifenil) ve PBDE (çok bromlu difenil seteril) maddelerinin diğer maddelerle değiştirilmiş olması gerekmektedir. AB bilgilerine göre, hazırda bulunan elektronik ve elektrikli ekipman atıklarının, bütün atıkların % 4’üne veya senelik 6.5 milyon tona olduğu tahmin edilmektedir.Bu durum hem tabiatı kirletmekte hem de dünyanın az gelişmiş ülkelerine teknoloji akışını engellemektedir.
Lehim ve kurşun bileşimini de vardır fakat kalay-bakır veya gümüş karışımı lehim yerine tercih edilerek bu direktife uyum sağlanabilir. Cıva,pillerde var olan bir katkı maddesidir fakat cıvasız piller de üretilebilir. Diğerleri genellikle kontak temizliğinde uygulanan spreylerde bulunur. Genel anlamda insan sağlığına zararlı maddelerdir. Hamile bayanlarda, çocuk düşürmeye neden olabilir veya kana karışarak hücrelerin ölmesine sebebiyet verebilir. Kansere de neden olabilir. Bu nedenlerden ötürü elektrik/elektronik malzemelerin üretiminde binde birin altında mevcut olabilir. İncelemesi ise, malzemede sıvı fazına geçirilerek inceleme cihazlarında ölçülür.
Kurşun, Cıva, Krom, Kadmiyum ve gibi RoHS kapsamında yer alan ağır metal ve bileşikleri en az insan sağlığı kadar, geri dönüşümü sağlanmadığında, kontrolsüz bir şekilde çevreye bırakıldığında hem canlılar hemde çevre üzerindeki dolaylı zararları olan ve bu kimyasalların doğal dağılımına dolaylı etki ile müdahale edildiğinden önemli zararlara sebebidir. Özellikle elektronik ve elektrikli cihazlarda kullanılıyor olmasının sebebi, bu elektronik kartların ve aletlerin baskısı altında, bulunduğu ortama daha fazla ısı etkiyle zehirli partiküller karışmasına sebebiyet vermesinden kaynaklanmaktadır. Bununla beraberinden insanın temasta olduğu (örneğin; kauçuk zemin kaplama ürünleri v.b.) ürünler de RoHS kapsamında ele alınmaktadır.