Su Ayak İzi Nedir ?
Su Ayak İzi, birim zamanda kullanılan (buharlaşma dâhil) yada kirletilen su miktarı ile ölçülmektedir.Bir bireyin, toplumun yada kolunun su ayak izi; bireyin veya toplumun harcadığı malların ve hizmetlerin elde edilmesi için kullanılan veya üreticinin hizmet ve mal üretimi için uyguladığı toplam temiz su kaynaklarının miktarıdır.
Su ayak izi ilk kez 2002 senesinde ortaya atılmıştır.Bir mamulün su ayak izi; mamulün sanal su kapsamı yada ürünün gömülü, saklı, harici ve ya gölge suyu diye isimlendirilen değişik terimlerle benzerlik arz eder.Su ayak izi, suyun ekonomi dahilinde oynadığı rolün ve su yönetiminin ekonomik kalkınma aşamaların bir araç şeklinde kullanımının anlaşılmasını sağlayan, yeni bir kavramdır.Bir ülkenin su ayak izinin analiz edilmesi, suyun ekonomik uygulamalardaki yönünü gözlemleyerek koordine edicilerin, karar vericilerin ve yatırımcıların ticaret, tahsis, rekabet avantajı ve ekolojik sistem desteğine ilişkin kararlarının zeminini meydana getiren bilgiyi tedarik eder.Bir mal yada hizmet imal etmek için ihtiyaç halindeki tatlı su oranının tüm tedarik halkası dahilindeki ölçümünü ifade eden su ayak izi; ham maddenin işlenmesinden, direkt olarak operasyonlara ve tüketicinin ürünü kullanmasına kadar geçen tüm aşamaları barındırır.
Su ayak izi kavramı su tüketimine ilişkin alternatif bir göstergedir.Sistemden çekilen su miktarı yerine kullanılan su miktarını analize eden su ayak izi, bu anlamda geleneksel su istatistiklerinden farklıdır.
Su ayak izi kavramı hem doğrudan su faaliyetinin hem üretim aşamasındaki dolaylı su faaliyetinin hesaba katar.Su ayak izi, birim zamanda harcanan buharlaşma dahil yada kirletilen su miktarı ile ölçülmektedir.Bir bireyin, toplumun yada iş kolunun su ayak izi; bireyin yada toplumun harcadığı malların ve hizmetlerin imali için kullanılan yada üreticinin mal ve hizmet imal etmesi için kullandığı toplam temiz su kaynaklarının miktarıdır.Su ayak izi kavramı su kullanımına ilişkin alternatif bir göstergedir.Sistemden çekilen su miktarı yerine harcanan su miktarını analiz eden su ayak izi, bu anlamda geleneksel su istatistiklerinden farklıdır.Yeşil, mavi ve gri su ayak izi; su ayak izinde su sarfiyatını ve kalitesini ifade eden üç bileşendir.Su ayak izi kavramı ve çerçevesi ekonomik büyüme, nüfus artışı ve iklim değişikliği gibi unsurları ele alarak su kaynakları yönetimine yeni bir bakış açısı getirmektedir.
Su ayak izi, bir kurum, hizmet, ürün, birey yada toplum için hesaplanabilir.Su ayak izi kavramı altında Mavi kullanılan tatlı su oranı, yeşil yağmur suyu ve Gri standartlara göre kirlilik yükünün yok edilmesi için tüketilen miktar su ayak izi olarak değişik kategoriler yapılmaktadır.
Sudaki ayak izi kavramı, tüketilen her mal ve hizmetin imalatından tüketimine kadar harcanan suyun miktarını saptamak bakımından önemli bir araçtır.Örneğin, bir bardak kahve içmek için yaklaşık 200 ml su harcanıldığı düşünülmektedir fakat kahvenin üretimi esnasında kullanılan su miktarı hesaba katıldığında, bir fincan kahve için kullanılan toplam suyun miktarı 140 litreye yani yaklaşık 70 bardağa tekavvül eder.Ayni şekilde 1 kg seker için 1.500 litre, bir dilim ekmek için 40 litre suda ayak izi bırakılıyor.
Peki Türkiye’de su ayak izi hususunda ne gibi çalışmalar gerçekleşmektedir. Öncelikle su ayak izi ile alakalı araştırma gerçekleştirdiğimizde Türkiye’de literatürde türkçe kaynak çok bulamayacaksınız.Bu hususta en detaylı çalışma Türkiye’nin hazırladığı Türkiye’nin su ayak izi raporudur.Türkiye’nin genel su ayak izi incelemelerinin yaptığı araştırma, bu hususun meraklıları için biçilmiş bir kaftandır.
